paràre tr. parare. Chie podet parare cust’abba, custu ’entu, custu caddhu? chi può parare questa piena, questo vento, questo cavallo? | Parare sa manu tendere la mano. Para sa manu, chi ti pago para la mano, che ti pago. | Parare sas palas piegare le spalle. Al fig. esser disposto, rassegnato. Bisonzat parare sas palas a sos castigos chi nos mandhat Deu bisogna esser rassegnati, preparati ai castighi che ci manda Dio. | Parare fronte, fagher fronte far fronte, fronteggiare. A sa sola ha paradu (fattu) fronte a duos bandhidos da solo ha fronteggiato due banditi. | Resistere. B’ha resone si deo (su nuraghe) paro fronte (Caddeo). Parare sa vena frenare l’estro, rattenere. Como no podet parare sa vena adesso non può frenare, rattenere l’estro. | Ridurre. Chie gasi t’ha paradu oscuru e feu? chi ti ha ridotto così fosco e così brutto? | Cambiare, convertire, rendere. Un’oscuru velu / chi demoniu in forma l’ha paradu (Giuda) (Murenu). Paradu m’ha sos gustos in turmentos mi ha convertito le gioie in tormenti. | rifl. Paràresi rimaner di stucco. A cussa vista puntu s’es paradu a quella vista è rimasto sbalordito. | intr. diventare. A sa fine es paradu maccu, zegu, teraccu alla fine è diventato pazzo, cieco, servo. A ue ses andhendhe a parare? dove vai a finire? A ue cheres parare? che cosa vuoi concludere? Deu l’ischid coment’has a parare tue! Dio lo sa come finirai tu! Anche rifl. Maria, no ti pares dubbiosa. Maria s’es parada risplendhente pius de s’aurora (Murenu). | Parare in manu anzena esser ridotto a servire. Ca m’’idesi paradu a manu anzena perché mi vidi caduto in servitù, in soggezione. | Frenarsi, fermarsi. Como no parat pius! adesso non resiste più, non si ferma più! No isco parare, o fuer (Can. Spanu). Para, para, a ue fues? Clori bella inoghe resta ferma, ferma, dove fuggi? bella Clori, resta qua (Mossa). | Anticamente (oggi, pur troppo, dato l’egoismo imperante, non si usa più) si diceva per andar chiedendo in dono dai pastori del vicinato agnelli o pecore per ricostituire il branco andato a male. L’es mortu ’e male guasi totu su fiottulu ed est andhadu a parare gli è morto per epidemia quasi tutto il branco e ha dovuto limosinare altri capi. || lat. parare.