mórtu part. pass. morto; ucciso. Ruer mortu cader morto. Corpus mortu corpo morto. Manu morta mano morta. | Brazzu, , anca morta membro morto. | Carre morta carne morta. | Abba morta acqua morta, stagnante. | Binariu mortu binario morto. | Isettos, isperanzias, disizos mortos speranze, desideri vani. | Istraccu mortu stanco morto. | Mortu de famine, de sidis, de frittu, de paura morto di fame, di sete, di freddo, di paura. | Mesu mortu mezzo morto. | s.m. cadavere. Interrare sos mortos seppellire i morti. In cussa domo b’had unu mortu in quella casa c’è un morto. No est unu mortu ch’est una morta non è un morto, ma una morta. | Sa die de sos mortos il giorno dei morti. | Sos mortos: oe sun sos mortos oggi sono i morti. A sos mortos devo partire il giorno dei morti devo partire. Hapo passadu sos mortos in campagna ho passato i morti in campagna. | Sos mortos mortos doni che si fanno la mattina di Ognissanti. Pedire sos mortos mortos andare in giro per chiedere tali doni. L’hana dadu meda mortos mortos gli han dato molti doni la mattina di Ognissanti. | Spiriti, fantasmi. In cussa domo rutta bi sun sos mortos in quella casa diroccata ci son gli spiriti. | Bessire sos mortos comparire gli spiriti, i fantasmi. | Bider sos mortos vedere i trapassati, esser visionario. Cussa femina nachi ’idet sos mortos dicono che quella donna vede i fantasmi. | Bider sos mortos a de die vedere i morti alla luce del giorno; essere visionario. Comare ha bidu mortos in sa zucca la comare ha visto dei morti nella zucca, cioè s’è ubbriacata e ha avuto le visioni. | Attittare su mortu piangere il morto come le prefiche. | Tentare su mortu vegliare il morto. | Bestire su mortu vestire il cadavere. | (prov.) Sos vios cun sos vios, sos mortos cun sos mortos il morto giace e il vivo si dà pace. Mezus àinu ’iu chi no duttore mortu meglio un asino vivo che un dottore morto. | A che ’ogare unu mortu bi cheren battor bios, ma a che ’ogare unu ’iu no podet tota sa Curia a portar via di casa un morto ci vogliono quattro vivi, ma a far uscir di casa un vivo non basta la forza ma ci vuol la ragione, la volontà, la libertà. | Dare a mortu dare per morto. Cantos l’han bida totu l’hana dada a mortu quanti l’han vista l’han data per morta. | Toccare a mortu sonare a morto. Sun tocchendhe, es tocchendhe a mortu sonano a morto, suona a morto. | Toccu, missa de mortu suono, messa da morto. | Funzione de mortu funzione da morto. | Ispozare sos mortos spogliare i cadaveri. Al fig. rubare alle anime del Purgatorio, defraudandole dei suffragi da esse fondati o testati. || lat. mortuus.