hàere tr. avere. Possedere. Ha sette tancas e chimbe domos, masones de ’arveghes, de crabas e de porcos, tazos de ’accas; dinari a saccos; su patrimoniu pius mannu de s’incontrada ha sette chiusi e cinque case, branchi di pecore, di capre, di porci, armenti di vacche; danari a palate; il più vasto patrimonio della contrada. | ass. Pius ndh’had e pius ndhe cheret quanto più possiede tanto più ne agogna. Haer duos chivarzos subrabare possedere due pani inferigni l’uno sull’altro, aver qualche cosetta. | Riferito a qualità fisiche o morali. Sos fizos de oe han paga ubbidienzia i figli d’oggi han poca ubbidienza. Cussu pizzinnu had un’indule angelica quel ragazzo ha un’indole angelica. Eleonora haiad una fortilesa de eroina e una sabiesa de gubernadora Eleonora aveva una fortezza eroica e la sapienza d’una buona regina. Ovidiu Nasone haiad unu nare mannu Ovidio aveva un gran nasone. | Sentire. Haer cumpassione, piedade, invidia, odiu, disizu, brama aver compassione, pietà, invidia, odio, desiderio, brama. | Provare. Haer famine, sidis, sonnu aver fame, sete, sonno. | Dei mali, esserne affetto. Haer sa frebba, su frittu, su frommizolu, sa elogu, sas murenas, sa dissipella aver la febbre, il freddo, il morbillo, il vaiolo, le emorroidi, la risipola. | ass. It’has? che cos’hai? che male senti? No l’isco manch’eo it’hapo! non lo so neppur io che cosa ho! Al fig. It’has cun megus chi pius no mi faeddhas? che hai con me che più non mi saluti? | No haer de su ’entu mundhu esser miserabile in re et in spe.